ေရွ႔ေနာက္ မညီ ေျပာေနတာ ဗုဒၶ၀ါဒလား

ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသားေရး ၀ါဒီေတြေတြလို႔ ခံယူထားတဲ့ လူမ်ား အေနနဲ႔ မိမိကိုယ္တိုင္ ခံယူထားတဲ့ ေခါင္းစီးကို ျပန္လည္ သံုးသပ္ေစလိုတယ္။ မိမိရဲ႔ အလြဲသံုးစား ေခါင္းစီး သံုးစြဲမႈမ်ားက ဘာသာတစ္ပါးရဲ႔ ဂုဏ္သိကၡာကို အႀကီးအက်ယ္ ထိခိုက္ ေစတယ္ ဆိုတာလည္း ဆင္ျခင္သင့္ပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ေခါင္ကစ မိုးယုိေနတယ္လု႔ိ ေျပာရမယ့္ အေျခအေနကို ေရာက္ေနပါတယ္။ “မတရားတဲ့ အမိန္႔အာဏာ မွန္သမွ် ဖီဆန္ၾက၊” လို႔ ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့တဲ့-၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္က မတရားသျဖင့္ လူေပါင္း မ်ားစြာကို သုတ္သင္ရွင္းလင္း ေမာင္းထုတ္ေနတဲ့ ကိစၥ၊ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးကို အမ်ိဳးသားေရး ၀ါဒီေတြက မတရားသျဖင့္ စြပ္စြဲေန တဲ့ ကိစၥမ်ားမွာ “ေတာ္ၾကပါေတာ့၊” ဆိုတဲ့ ေမတၱာရပ္ခံ တားျမစ္ခ်က္ကေလး ေလာက္ေတာင္ အသံမထြက္ဘဲ-၊ မတရား ေသာသူမ်ားကို ဆိတ္ဆိတ္ေန ျခင္းျဖင့္ ေၾကာေထာက္ေနာက္ခံျပဳ သေဘာတူေနတယ္ ဆိုတာက ကမၻာက သိေနပါတယ္။ သူ႔ရဲ႔ Freedom From Fear ဆိုတဲ့ စာအုပ္မွာ- သူကိုယ္တိုင္က ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖၚျပၿပီး ျဖစ္ ေနပါတယ္။- စစ္အစိုးရေျပာေလသမွ် ဘာေျပာေျပာ မေကာင္းမျမင္တဲ့ အခ်ိန္က- သူဟာ လူထုကို စည္းရံုးရယူဘို႔ “မတ ရားတဲ့ အမိန္႔အာဏာ မွန္သ မွ် ဖီဆန္ၾက၊” လို႔ ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့ၿပီး- ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား အေပၚ မတရားစြပ္စြဲ သုတ္သင္ရွင္းလင္းတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ လူထုက မုန္းတီး အထင္လြဲသြားမွာ စိုးလို႔ သူေျပာခဲ့တဲ့ “မတရားေသာ အမိန္႔အာဏာ မွန္သမွ် ဖီဆန္ၾက၊” ဆိုတဲ့ စကားကို သူကိုယ္တိုင္က မသိဟန္ေဆာင္ေနပါေတာ့တယ္--၊ ဒီေတာ့ ဗုဒၶ၀ါဒီ လူထုေခါင္းေဆာင္ဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးကိုယ္တိုင္က ေရွ႔တစ္မ်ိဳး- ေနာက္တစ္မ်ိဳးမူကို ဦးေဆာင္က်င့္သံုးျပေနပါေတာ့တယ္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္--၊ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးအေနနဲ႔ အသိအမွတ္ျပဳပါတယ္၊ ဂုဏ္ယူပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူကိုယ္တုိင္လည္း သမၼတ တစ္ဦးရဲ႔ ဂုဏ္အဂၤါနဲ႔ မညီၫြတ္ဘဲ- ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို က်ဴးေက်ာ္ ၀င္ေရာက္ လာသူမ်ား- ျဖစ္တယ္၊ ကုလသမဂၢ အကူအညီနဲ႔ တတိယႏုိင္ငံကို ေျပာင္းေရႊ႔သြားေစဘို႔ ေဆာင္ရြက္ရမယ္ (တိုင္းျပည္ထဲ က ေမာင္းထုတ္ပစ္ရမယ္) ဆိုတဲ့ စကားကို ကမၻာသိ ေျပာခဲ့တယ္။ ဒီလို ေျပာ ဆိုမႈမွာ ရိုဟင္ဂ်ာထဲက တစ္ခ်ိဳ႔ဟာ ဆိုတဲ့ ခြ်င္းခ်က္စကားကို မသံုးဘဲ ရိုဟင္ဂ်ာအားလံုးကို ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္နဲ႔ စကားကို ေျပာခဲ့တယ္။ ဒါဟာ သူ႔ရဲ႔ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီ စိတ္ဓါတ္ကို ျပသလိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အခုတစ္ခါ ဗီြအိုေအ နဲ႔ အင္တာဗ်ဴးလုပ္ျပန္ေတာ့-- ကၽြန္ေတာ္သိသေလာက္ ဒီ လူေတြက ၄၈ (၁၉၄၈-) မတိုင္မွီ (လြတ္လပ္ေရး မရမွီ) က ေရာက္ေနတဲ့ လယ္သမားေတြပါ။ ေနာက္ပိုင္း၀င္လာတဲ့သူ မရွိ သေလာက္ပါပဲ၊ ကၽြန္ ေတာ္တို႔ရဲ႔ 82 Law အရ တတိယ မ်ိဳးဆက္ကို ႏိုင္ငံသား ေပးမွာပါ၊ ဒီေတာ့ သူတို႔ရဲ႔ ေျမးေတြက အခု ႏိုင္ငံသား ျဖစ္မယ္ ဆိုတဲ့ စကားကို ေျပာင္းျပန္တယ္-၊ ဒါဟာ ကမၻာ့ဖိအားေၾကာင့္ ေျပာင္းလဲခဲ့တဲ့ စကား ျဖစ္ေပမယ့္- အခု အခ်ိန္ထိ ဒီလူသားေတြကို “ဘဂၤါလီ” ဆိုတဲ့ အသံုးနဲ႔ ထည့္သြင္းေျပာဆိုေနပါေသးတယ္။ ကမၻာဖိအားနဲ႔ တံု႔ျပန္မႈမ်ားကို ေၾကာက္ရြံ႔ေနေပမယ့္- သူကိုယ္တိုင္လည္း အခုအခ်ိန္ထိ ရခိုင္သမိုင္းအမွန္ကို မသိေသးဘူး ဆိုတာ ထင္ရွားေနပါတယ္။ ဒါ ေပမယ့္ သူ႔စကားမွာ “ကၽြန္ေတာ္သိသေလာက္” ဆိုတဲ့ စကားကို ပလႅင္ခံထားေတာ့ မဆိုးဘူးလို႔ ေျပာရပါမယ္။ ဒါေပမယ့္ သမၼတတစ္ဦး လုပ္ေနၿပီး သမိုင္းကို ေသခ်ာေၾကညက္စြာ မေလ့လာေသး ဘဲ ဗုဒၶ၀ါဒီခ်င္း တူေနတဲ့ ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီက ေျပာသမွ် လက္ခံထားတဲ့ နားတစ္ဘက္၀ါဒီႀကီး ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတာ သူ႔စကားမ်ားက ေဖၚျပေနပါတယ္။

ၿပီးေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား အတြက္ လာမယ့္ အကူအညီမ်ားကို ျပင္ပက အင္အားစုေတြဆီ ေရာက္သြားမွာ စိုးလို႔- ဆိုတဲ့ အ ေၾကာင္းကို ျပၿပီး သူတုိ႔က လက္ခံရယူဘို႔ ႀကိဳးစားေနတယ္လို႔ ေလွ်ာက္ေျပာေနေသးတယ္၊ အေတာ္လည္း မက္ေမာမႈရွိ ေၾကာင္း မေအာင့္ႏိုင္၊ မထိန္းႏိုင္ ေလွ်ာက္ေျပာေနပါတယ္။-

လူထုက ပညာမတတ္လို႔ ျဖစ္ရတာပါ-လို႔ ထည့္ေျပာမႈကိုလည္း အံ့အ့ံၾသၾသေတြ႔ေနရပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား သာမက တိုင္း ရင္းသား အားလံုး ပညာမတတ္ေအာင္ ဘယ္သူေတြက လုပ္ခဲ့တာလဲ၊ ဘယ္သူေတြမွာ တာ၀န္ ရွိသလဲ- ဆိုကိုေတာ့ ဖံုး ကြယ္ထားျပန္တယ္။ ၿပီးေတာ့ နားတစ္ဘက္သာ စြင့္ထားတဲ့ မိမိလို လူမ်ိဳးကေရာ ပညာ အစစ္အမွန္ကို ရယူႏိုင္မလားလို႔ ေသခ်ာစြာ ျပန္လည္စစ္ေဆးဘု႔ိ လုိပါမယ္။

ျမန္မာ့သမိုင္းမွာ ရခိုင္ဟာ သီးျခားသမိုင္းနဲ႔ ရပ္တည္ခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီ ရခိုင္သီးျခားသမိုင္းထဲမွာ ရခိုင္ဆိုတာ ၁၇၈၄ ခုႏွစ္ ဗမာ က ရခိုင္ကို သိမ္းပိုက္ခ်ိန္ ရခိုင္နယ္ ဆိုတာက ဘယ္အထိက်ယ္၀န္းခဲ့ပါသလဲ၊ ဗမာနဲ႔ အဂၤလိပ္ ရခိုင္ကို လုၿပီး အဂၤလိပ္က ယူသြားေတာ့ေကာ ရခိုင္ဆိုတာ ေမာင္းေတာက ဂြ ၿမိဳ႔အထိသာ က်ယ္၀န္းတဲ့ ေနရာ ေလး ျဖစ္သလား သို႔မဟုတ္ ဘယ္က ဘယ္အထိ က်ယ္၀န္းခဲ့သလဲ- ဒီေတာ့ အဂၤလိပ္ေအာက္မွာ သတ္မွတ္ ထားတဲ့ ရခိုင္နယ္ထဲမွာ အဲ့ဒီ နယ္ထဲက လူေတြဟာ ဘယ္ေနရာကို သြားေနသြားေန သူ႔ေနရာေဒသဟုမ်ားသာ ျဖစ္တယ္ ဆိုတဲ့ လက္ေတြ႔ ယုတၱိသေဘာကိုေကာ နားလည္ရဲ႔ လား လို႔ ေမးရေတာ့မွာပါ။

တစ္ကယ္တမ္း ရခိုင္သမိုင္းကို လက္ေတြ႔ သိေနမယ္ ဆိုရင္-- 82 Law မကလို႔ 2012 Law သတ္မွတ္ရင္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာ ဟာ ေမယုေဒသရဲ႔ မူလဇစ္ျမစ္ လူမ်ိဳး ျဖစ္တယ္ဆိုတာ ထင္ထင္ရွားရွား ျဖစ္ေနပါတယ္။ ရခိုင္ေဒသကို ဘက္မလိုက္ ဖြင့္ ထားေသာ မ်က္လံုးမ်ားနဲ႔ ကိုယ္တိုင္ သြားေရာက္ေလ့လာၾကည့္ပါ။ အဲ့ဒီ ေဒသဟာ အာရီယန္ လူမ်ိဳးႏြယ္နဲ႔ မြန္ဂိုလီးယား လူမ်ိဳးႏြယ္ ထိပ္တိုက္ဆံုေနတဲ့ ေဒသ ျဖစ္တယ္။ ဒီမွာ အာရီယာန္ေတြက ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀၀ သမိုင္းမတင္မွီကတည္းက ရွိ ေနၿပီး- မြန္ဂိုလီယား အႏြယ္ တိဘက္ျမန္မာတို႔က ေအဒီ ၈ ရာစု ေလာက္မွ ေရာက္လာတာ ဆိုတာ ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ လက္ရွိ ဗုဒၶဘာသာ ရခိုင္လူမ်ိဳးထဲမွာလည္း အဲ့ဒီ လူမ်ိဳး ႏွစ္စုလံုး ရွိေနသလို၊ အစၥလာမ္သာသနာကို ကိုးကြယ္တဲ့ ရခိုင္ ထဲမွာလည္း အဲ့ဒီ လူမ်ိဳး ႏွစ္မ်ိဳးလံုး ရွိေနပါတယ္။

ရိုဟင္ဂ်ာေတြက “ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ပါေရေစ” ဆိုတဲ့ သနားခံေနတာ မဟုတ္ပါ၊ “ရခိုင္ေဒသရဲ႔ မူလဇစ္ျမစ္ လူမ်ိဳး စစ္စစ္ ျဖစ္ တယ္” ဆိုတာကို သက္ေသျပေနျခင္းသာ ျဖစ္တယ္။

အမွန္ကို အမွန္အတိုင္း လက္မခံျခင္းဟာ မိမိကိုယ္တိုင္ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ ကိုစားျပဳတဲ့ ဘာသာကိုလည္း ဂုဏ္သိကၡာ ထိ ခိုက္ေစသလို၊ မေတာ္မတရား ဆက္လက္ ႏွိပ္စက္ေနမယ္ ဆိုရင္ မေတာ္မတရားျပဳက်င့္သူတိုင္း ႀကီးမားတဲ့ ရင္ဆိုင္မႈနဲ႔ ႀကံဳသြားေစရပါမယ္။ ဘယ္အရာကိုမွ အထင္ေသး ေလွ်ာ့မတြက္မိေစဘို႔ ျမန္မာျပည္ကို တစ္ကယ္ ခ်စ္သူတိုင္း ဆင္ျခင္ဘို႔ လိုပါမယ္၊ လိမၼာပါးနပ္ဘို႔ လိုပါမယ္။

ေဌးလြင္ဦး