တုိင္းရင္းသားေတြကုိ ဖုတ္စား၊ ျပဳတ္စား၊ သုတ္စားၾကသူမ်ား

ခုတေလာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး (၁၃၅)မ်ိဳးဆုိျပီး ဝန္ႀကီးဦးခင္ရီခမ်ာ ထပ္တလဲလဲ ေျပာေနလုိက္ရတာ တေတြး(တံေတြး)ေတာင္ သီးေလာက္ေပျပီ။ မၾကာေသးခင္က တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳး (၁၀၁)မ်ိဳးဆုိျပီး သူဘဲ အခုလို ထပ္တလဲလဲ ျမည္ခဲ့တာကုိ ေမ့သြားရွာျပီနဲ႔ တူပါတယ္။ မွတ္ညာဏ္က တုိသကုိး။

ဒီေတာ့ တုိင္းရင္းသား (၁၃၅)မ်ိဳး ဘယ္ကရသလဲ ဆိုတာကို ဆန္းစစ္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ တစ္ကယ္ေတာ့ စစ္အစုိးရေတြက တုိင္းရင္းသားေတြ ဘယ္လုိ ျပန္႔ႏွံ႔ေနထုိင္ ဝတ္စားၾကတယ္၊ အသက္ေမြးၾကတယ္။ ဘယ္လုိ ယဥ္ေက်းမႈေတြ၊ ဓေလ့ေတြ ရွိၾကတယ္။ ဘာေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသား (၁၃၅)မ်ိဳးဆုိတဲ့ အေရအတြက္ကုိ ရခဲ့တယ္ဆုိျပီး တုိင္းရင္းသား ျပည္သူလူထုကို တင္ျပတာမ်ိဳး၊ ညွိႏႈိင္းတုိင္ပင္တာမ်ိဳး၊ ဘယ္တုန္းကမွ မရွိခဲ့ဘူး။ ဒါ့အျပင္ ဘာေၾကာင့္ ၁၃၅ဆုိတဲ့ ဂဏန္းကုိမွ ေရြးခဲ့တာလဲ ဆုိတာက ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္တယ္။ 

ေဒၚစုက ျမန္မာျပည္မွာ တုိင္းရင္းသားဆုိျပီး တိတိက်က် သတ္မွတ္ထားတဲ့ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္ေတြ မရွိတဲ့အတြက္ ရႈပ္ေထြးမႈေတြျဖစ္ေနတယ္။ တိက်ရွင္းလင္းစြာ သတ္မွတ္မႈေတြ လုိအပ္ေနျပီလုိ႔ ဆုိခဲ့တာ ၾကာပါျပီ။

တိုင္းရင္းသားပါတီ ခုနစ္ပါတီျဖင့္ စုဖြဲ႔ထားတဲ့ “ညီေနာင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား ဖက္ဒေရးရွင္း”ကလည္း ျမန္္မာႏိုင္ငံမွာ အဓိက လူမ်ိဴးႀကီး ရွစ္မ်ိဳးရွိၿပီး မ်ိဳးႏြယ္စုေပါင္း (၁၃၅)မ်ိဳးရွိတယ္လုိ႔ အစုိးရက ေျပာဆိုေနမႈကို ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း၊ ၂၀၁၃ခု မတ္လ(၂-၃)ရက္ေန႔က ျပဳလုပ္ေသာ ႏွစ္လတႀကိမ္ လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝးအၿပီးမွာ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။

“လႊတ္ေတာ္မွာ လဝကဒုတိယဝန္ႀကီး ဦးဝင္းျမင့္က တိုင္းရင္းသား ၁၃၅မ်ိဳး နာမည္ေတြ ခ်ျပတယ္၊ နာမည္ထပ္ေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ ရွမ္းမွာဆိုလွ်င္ ရွမ္း၊ရွမ္းႀကီး၊ တိုင္းလ်မ္တို႔ဆို တမ်ိဳးတည္းပဲ၊ တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စု ၁၃၅ မ်ိဳးရွိသည္ဟု သံုးႏႈန္းျခင္းသည္ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားလြန္း၍ တစ္မ်ိဳးစီ၏ အခြင့္အေရးအား သီးျခား ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ ခက္ခဲသည္ဟု ႏိုင္ငံေရးအရ အေၾကာင္းၿပရန္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လုိ႔ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီမွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးစိုင္းမိုးေအာင္ကလည္း ကန္႔ကြက္ ေထာက္ျပခဲ့ျပီးျဖစ္တယ္။

တုိင္းရင္းသား(၁၃၅)မ်ိဳးကုိ လက္မခံႏုိင္ဘူးဆုိရင္ အဲဒီ(၁၃၅)မ်ိဳးကုိ ရယူခဲ့တဲ့ မူလအေျခခံ တုိင္းရင္းသား (၁၄၄)မ်ိဳးကုိေကာ ဘယ္လုိသတ္မွတ္ထားခဲ့သလဲ။ ဘာေၾကာင့္ (၁၄၄)ဆုိတဲ့ ဂဏန္းကုိ ရခဲ့ျပန္တာလဲ။ ဒါကလည္း စိတ္ဝင္စားစရာပါ။

တေလာတုန္းက ဝန္ႀကီးဦးခင္ရီႏွင့္ ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ဦးတင္ေအးတုိ႔ ထပ္တလဲလဲ ရြတ္ခဲ့တဲ့ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳး (၁၀၁)မ်ိဳးကုိေကာ အခု ဘယ္ေနရာမွာ ေခ်ာင္ထုိးလုိက္ျပန္ပလဲလုိ႔ ေမးလုိပါတယ္။ ဇုိမီးအမ်ိဳးသား ကြန္ဂရက္ပါတီက ပါတီမွတ္ပုံတင္ေတာ့ ဇုိမီးလူမ်ိဳးဆုိတာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳး (၁၀၁)မ်ိဳးထဲမွာ မပါဘူးဆုိျပီး ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္က ပယ္ခ်တယ္။ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရလက္ထက္မွာမွ ၾကားဖူးရတဲ့ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳး(၁၀၁)မ်ိဳးကုိ ဘယ္သူက ဘယ္တုန္းက ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကုိ ေဘးခ်ိတ္ျပီး တိတ္တိတ္ႀကိတ္ သတ္မွတ္ခဲ့တာလဲ။ ျပည္သူကုိ တာဝန္ခံမဲ့ ပြင့္လင္းျမင္သာေသာ ျပည္သူ႔အစုိးရျဖစ္တယ္လို႔ ဦးသိန္းစိန္ အႀကိမ္ႀကိမ္ဆုိခဲ့တာနဲ႔ မဆန္႔က်င္ေနဘူးလား။ ဒါဆုိ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳး (၁၃၅)မ်ိဳးထဲက (၁၀၁)မ်ိဳးဘဲက်န္ေအာင္ တုိင္းရင္းသား(၃၄)မ်ိဳးကုိ ဘယ္ေခ်ာင္မွာ ဘယ္သူ႔အမိန္႔နဲ႔ လူမသိ သူမသိ သြားသတ္(GENOCIDE)လုိက္ျပီလဲလို႔ ေမးရပါမယ္။

ဇုိမီးေတြက တင္းခံေတာ့ ဇုိမီးကုိ တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ လကံၡလုိက္ရတယ္။ ဒါဆုိ တုိင္းရင္းသား (၁၀၂)မ်ိဳးျဖစ္ရမွာေပါ့။ မဟုတ္ရပါဗ်ာ။ ဇုိမီးကုိ တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ လကၡံျပီးေနာက္ပုိင္းလည္း တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးက (၁၀၁)မ်ိဳးပါဘဲ။ တုိင္းရင္းသား(၁၀၁)မ်ိဳးထဲက ကံဆုိးသူေမာင္ရွင္ ဘယ္တုိင္းရင္းသားကုိ ျဖဳတ္ထုတ္သတ္ လုပ္လုိက္လဲ မသိျပန္ဘူး။

ေတာ္ေတာ္ လက္ယဥ္ၾကတယ္ေနာ္။ မူလတုိင္းရင္းသား (၁၄၄)က ထင္ရာျမင္ရာ ခုတ္ျဖတ္ျပီး (၁၃၅) လုပ္တယ္။ ေနာက္ (၁၃၅)ကေန ျဖဳတ္ခ်င္ရာ ျဖဳတ္ျပီး (၁၀၁)မ်ိဳး လုပ္ခ်လုိက္ျပန္တယ္။ ေနာက္တစ္ခါ မျဖစ္ေခ်ဘူး ျပန္ထဲ့ျပန္ထဲ့ဆုိျပီး (၁၃၅)ျပန္တုိး လုိက္ျပန္တယ္။ တိုင္းရင္းသားေတြ ရွိေစ၊ ေပ်ာက္ေစ၊ ရွင္ေစ၊ ေသေစ၊ ျပန္ရွင္ေစဆုိတဲ့ အခြင့္အာဏာ သူတို႔ကုိ ဘယ္တုိင္းရင္းသား ျပည္သူက အပ္ႏွင္းထားသလဲ။

ဒီေနရာမွာ ဘာေၾကာင့္ (၁၃၅)ဆုိတဲ့ ဂဏန္းက (၁၀၁)ဆုိတဲ့ ဂဏန္းကုိ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြ တန္းတန္းစဲြ ၿကုိက္သြားျပန္ရတာလဲဆုိတာ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကလည္း တစ္မ်ိဳး စိတ္ဝင္စားစရာပါ။

တစ္ကယ္ေတာ့ သူတုိ႔ေတြဟာ တုိင္းရင္းသားေတြ တစ္ကယ္ရွိတာ၊ မရွိတာ၊ တိုင္းရင္းသားဘဝ တုိးတက္တာ မတုိးတက္တာ၊ တရားတာ၊ မတရားတာေတြကို ဘယ္တုန္းကမွ ဂရုမစုိက္ခဲ့ၾကဘူး။ သူတုိ႔နားလည္တဲ့ တုိင္းရင္းသားဆုိတာ တစ္ႏွစ္တစ္ခါ ျပည္ေထာင္စုေန႔ေတြမွာ တုိင္းရင္းသူေခ်ာေခ်ာေလးေတြက သူတုိ႔ကုိ ကျပေဖ်ာ္ေျဖတာရယ္၊ ေခၚရင္လာ၊ ခုိင္းတာလုပ္၊ ေပးတာယူ၊ ျပန္မေျပာနဲ႔ရယ္နဲ႔၊ သူတုိ႔ရဲ့ တန္းတူညီမွ်မႈဆုိတာက ကရင္တစ္က်ပ္ ဗမာတစ္က်ပ္၊ ခ်င္းတစ္က်ပ္ ဗမာတစ္က်ပ္၊ မြန္တစ္က်ပ္ ဗမာတစ္က်ပ္နဲ႔ ေနာက္ဆုံး တုိင္းရင္းသား အသီးသီးက တစ္က်ပ္စီ ရသြားတဲ့အခါမွာ သူတုိ႔က ခုႏွစ္က်ပ္တိတိကုိ သပိတ္ဝင္ အိတ္ဝင္ ရသြားတာဘဲျဖစ္တယ္။ ဒါ့ထက္ ဘယ္တုန္းကမွ ပုိ မသိဘူး။

ျမန္မာ့သမုိင္းမွာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစာရင္း မွတ္တမ္းမွတ္ရာ ဘယ္လုိရွိခဲ့သလဲဆုိတာကုိ ေလ့လာၾကရေအာင္။

ကုန္းေဘာင္ေခတ္က ပုဂံေခတ္အထိ အဓိကက်တဲ့ လူမ်ိဳးအုပ္စုႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ ျမန္မာ၊ ကရင္၊ ခ်င္း၊ ရွမ္း၊ ရခုိင္၊ မြန္၊ ကခ်င္စတဲ့ အမည္ေတြသာ မွတ္တမ္းတင္ခံရတာ မ်ားပါတယ္။ ဂၽြန္း၊ ေတာင္သူ၊ ပ်ဴ၊ ကဒူး၊ သက္၊ တရုတ္(စိန္႔)၊ တရက္(မြန္ဂုိ)၊ ကုလား၊ ပသီ၊ ပန္းေသး(ပန္းသီ)တုိ႔ကုိလည္း ရံဖန္ရံခါ ေဖၚျပခဲ့တယ္။ ဒါေလာက္ဘဲ။ ဘယ္တုန္းကမွ တုိင္းရင္းသား (၁၃၅)မ်ိဳးဆုိတာ မရွိခဲ့ဘူး။

အဂၤလိပ္ေခတ္မွာ လူမ်ိဳးအမည္အခ်ိဳ႕ကုိ ေဖၚျပခဲ့ေသာ္လည္း တုိင္းရင္းသား (၁၃၅)မ်ိဳး ရွိေၾကာင္းမွတ္တမ္း မရွိဖူးဘူး။ ေဒသိယဘာသာစကားအပါအဝင္ ဘာသာစကားေပါင္း (၆၅)မ်ိဳးရွိေၾကာင္းကို ၁၉၁၁သန္းေခါင္စာရင္းႏွင့္ တရုပ္ႏွင့္ အိႏၵိယစကားအပါအဝင္ ဘာသာစကား (၁၃၅)မ်ိဳးရွိေၾကာင္းကုိ ၁၉၃၁သန္းေခါင္စာရင္းမွာ ေဖၚျပခဲ့ဘူးတယ္။

လြတ္လပ္ေရးရျပီး ဖဆပလ၊ ပထစ၊ အိမ္ေစာင့္အစုိးရ ဘယ္ကာလမွာမွ တုိင္းရင္းသား (၁၃၅)မ်ိဳးဆိုတာ နတၳိ မရွိ။ မဆလေခတ္ဦးမွာလည္း ၾကားေတာင္ မၾကားဖူးဘူး။

ပထမဆုံး တုိင္းရင္းသားစာရင္းကုိ မွတ္တမ္းမွတ္ရာနဲ႔ ေတြ႔မိတာက ၁၉၇၂ခု ဒီဇဘၤာ(၉)ရက္ေန႔ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္၊ ျပည္ထဲေရးႏွင့္ သာသနာေရး ဦးစီးဌာနက ထုတ္ျပန္တဲ့ တုိင္းရင္းသား (၁၄၄)မ်ိဳး စာရင္းျဖစ္တယ္။ (၁၄၄)ထဲမွာ ျမန္မာမြတ္စလင္(ပသီ)၊ ရုိဟင္ဂ်ာ၊ ေျမဒူး၊ ပသွ်ဴး(မေလး)၊ ပန္းေသးတို႔ ပါဝင္တယ္။ စဥ္းစားစရာ ေကာင္းတာက လူမ်ိဳး(၁၄၄)ကုိ ၁+၄+၄လုပ္ၾကည့္ရင္ ၉ ဂဏန္းကုိ ရျခင္းဘဲ။ လူမ်ိဳး (၁၄၄)မ်ိဳးရွိလုိ႔ ၁၄၄လုိ႔ သတ္မွတ္တာလား။ ကုိးဂဏန္းရေအာင္ (၁၄၄)မ်ိဳးလို႔ သတ္မွတ္ခဲ့တာလား။

ေနာက္တုိင္းရင္းသား (၁၃၅)မ်ိဳးဆုိတာကုိ မူလ(၁၄၄)မ်ိဳးထဲမွာ ပါဝင္တဲ့ အစၥလာမ္သာသနာဝင္ တုိင္းရင္းသား အမ်ားအျပားကုိ ျဖဳတ္၊ ဖဆပလ၊ မဆလ ေခတ္အဆက္ဆက္က တရုပ္ေတြျဖစ္တယ္ဆုိျပီး ဖယ္ထားခဲ့တဲ့ ကိုးကန္႔ကုိ တုိင္းရင္းသားလုပ္ အသစ္ျဖည့္ထဲ့ျပီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးေစာေမာင္က ၁၉၈၉ ဇူလိုင္ (၅) သုံးနာရီၾကာ မိန္႔ခြန္းမွာ မာရွယ္ေလာနဲ႔ ေၾကျငာသြားခဲ့တာျဖစ္တယ္။ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳး (၁၃၅)မ်ိဳးထက္ မာရွယ္ေလာလူမ်ိဳး(၁၃၅)မ်ိဳးလုိ႔သာ ေခၚသင့္တယ္။ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္ရျပန္တာက လူမ်ိဳး(၁၃၅)ကုိ ၁+၃+၅ ဆုိရင္ ၉ ဂဏန္းကုိ ရေနျပန္ျခင္းဘဲ။

ေနာက္တခါ တုိင္းရင္းသား (၁၀၁)မ်ိဳးဆုိတာက ဘယ္လုိဂဏန္းမ်ိဳးျဖစ္လုိ႔ တန္းတန္းစဲြ ေနၾကျပန္သလဲ။

ကမၻာ့ႏုိင္ငံေတြမွာ ကိုယ့္ျပည္သူေတြ ေရတြက္ရလြယ္ေအာင္ ၁၀တန္၊ ၂၀တန္၊ ၁၀၀တန္ ေငြစကၠဴေတြ ထုတ္ေနၾကေပမဲ့ လူထုဒုကၡေရာက္တာကုိ ဂရုမစုိက္တဲ့ ျမန္မာစစ္အစုိးရ ေဗဒင္ရူး၊ ယၾတာရူးေတြက ထူးထူးဆန္းဆန္း ၁၅က်ပ္တန္၊ ၄၅က်ပ္တန္၊ ၉၀က်ပ္တန္ ေငြစကၠဴေတြ ထုတ္ခဲ့ၾကတယ္။ အခုလည္း တုိင္းရင္းသား တစ္ကယ္ရွိတာ၊ မရွိတာထက္ သူတုိ႔ အာဏာသက္ရွည္ေရးအတြက္ ကိန္းဂဏန္းေကာင္းေကာင္းရျပီး ယၾတာေခ်ဖို႔ေလာက္သာ အာရုံရွိတဲ့ လူတစ္စုပါ။

ဇုိမီးေတြကုိ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳး(၁၀၁)မ်ိဳးထဲမွာ မပါဘူးလို႔ လူသိရွင္ၾကား ျငင္းခဲ့တယ္။ ဇုိမီးေတြကုိ တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ ျပန္လက္ခံျပီးေတာ့လည္း (၁၀၁)မ်ိုးဘဲဆုိခဲ့တာကုိ ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ လူမ်ိဳး (၁၀၁)ပါး ခစားရတဲ့ ထီးျဖဴေဆာင္း ျမန္မာစၾကာဝေတးမင္းရူး ရူးေနၾကျပန္ျပီ တူပါရဲ့ဗ်ာ။ တျခား ဘာေရာဂါ ရွိအုံးမွာလဲ။

ဦးခင္ရီတုိ႔ အခု ေျပာေနတဲ့ ဒီတုိင္းရင္းသား (၁၃၅)မ်ိဳးကုိဘဲ ဘယ္ေလာက္ မွန္သလဲဆုိတာ ဆန္းစစ္ ၾကည့္ရေအာင္။

လူမ်ိဳးအုပ္စုႀကီး ရွစ္စု(ဗမာ၊ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ရွမ္း၊ ကယား၊ မြန္၊ ရခုိင္)ဆုိတဲ့ အုပ္စုႀကီး ရွစ္အုပ္စုလုံး တစ္အုပ္စုမက်န္ အကုန္လဲြပါ။ မဆီမဆုိင္တဲ့ လူမ်ိဳးငယ္ေတြကုိ ဗရမ္းဗတာ ေပါင္းထဲ့ ခ်ဲ႕ကားထားတာက ျမင္မေကာင္း ရႈမေကာင္းပါဘဲ။

ကခ်င္အုပ္စုမွာ ကခ်င္နဲ႔ ဂ်ိန္းေဖာ အတူတူဘဲကုိ ႏွစ္မ်ိဳးခဲြလုိက္တယ္။ ေဂၚရီ၊ ခခူ၊ ဒူးလန္းတုိ႔ဟာ ဂ်ိန္းေဖာ(ကခ်င္)ျဖစ္လွ်က္နဲ႔ ထပ္ခဲြထုတ္ျပန္တယ္။ တစ္ကယ္ျဖစ္သင့္တာက (၆)မ်ိဳးကုိ (၁၂)မ်ိဳးလုပ္ထားတယ္။

ကယားလူမ်ိဳး (၉)မ်ိဳးမွာ ဇယိမ္း၊ ကယန္း၊ ပေဒါင္၊ ကဲ့ခုိ၊ ယင္းေဘာ္ဆုိတာ မ်ိဳးတူ အမည္ကဲြေတြျဖစ္တယ္။ ကယားလူမ်ိဳး (၅)မ်ိဳးရွိမဲ့ေနရာမွာ (၉)မ်ိဳးလုပ္ပစ္တယ္။

ကရင္ကုိလည္း ကရင္၊ စေကာ၊ ပုိး၊ ဘဲြဆုိျပီး ကရင္ကုိ ကရင္အျဖစ္က ခဲြထုတ္ျပီး (၃)မ်ိဳးျဖစ္ရမွာကုိ (၁၁)မ်ိဳး လုပ္ျပန္တယ္။

ခ်င္းလူမ်ိဳးကဲြေတြ သတ္မွတ္ပုံက တာဝန္အမဲ့ဆုံးႏွင့္၊ အက်ည္းတန္ဆုံးျဖစ္တယ္။ ခ်င္းလူမ်ိဳး(၅၃၀) မလုပ္ဘဲ (၅၃)မ်ိဳးဘဲလုပ္ခဲ့လို႔ သူတုိ႔ကုိ ေက်းဇူးျပန္တင္ရမလုိပါဘဲ။ ကာယကံရွင္ ခ်င္းတုိင္းရင္းသားေတြကုိ အခ်င္းခ်င္း ပြင့္လင္းစြာ တုိင္ပင္ခြင့္ျပဳမယ္ဆုိရင္ ခ်င္းလူမ်ိဳး (၈)မ်ိဳးမွ (၁၀)မ်ိဳးေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ ျဖစ္သြားႏုိင္ပါတယ္။

ဗမာအုပ္စုကုိ ဗမာျဖစ္တဲ့ ေယာ၊ ထားဝယ္၊ ဘိတ္ကုိ အတင္းခဲြထုတ္ျပီး ကုိးနဝင္းေၾကတဲ့လူမ်ိဳး ကိုးမ်ိဳး လုပ္ခ်လိုက္ျပန္ေရာ။ ငါရွင္ဘုရင္ ဘယ္ႏွစ္ပတ္ လွည့္ လွည့္ေပါ့။

မြန္က်ေတာ့ မြန္ခမာအႏြယ္ဝင္ ဝ၊ ပေလာင္ေတြကုိ ရွမ္းအုပ္စုမွာ ထဲ့လုိက္ျပီး မြန္ကို တစ္မ်ိဳးတည္းျဖစ္ေအာင္ လုပ္တယ္။ က်န္တဲ့လူမ်ိဳးေတြကုိ မတရားေဖာင္းပြခုိင္းျပီး မြန္က်မွ အထီးက်န္ျဖစ္ေအာင္ ထားခ်င္ဟန္တူပါရဲ့။

ရခုိင္အုပ္စုထဲမွာ ခ်င္းေတြျဖစ္တဲ့ ခမြီးနဲ႔ ျမိဳကုိ ႏွစ္မ်ိဳးခဲြျပီး ထဲ့ထားတယ္။ ခမီြးနဲ႔ ျမိဳက လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးတည္းက မ်ိဳးႏြယ္ကဲြေတြျဖစ္တယ္။ ရခုိင္အုပ္စုနဲ႔ မဆုိင္ပါ။

ရွမ္းေတြကုိလည္း အစိပ္စိပ္အမႊာမႊာ ခဲြျခားျဖစ္တဲ့အျပင္ တိဗက္ျမန္မာ၊ မြန္ ခမာေတြကုိ ထဲ့ထားတယ္။ ရွမ္းလူမ်ိဳး (၃၃)က (၂၁)မ်ိဳးေလာက္ဘဲ တစ္ကယ္ရွိေနႏုိင္တယ္။

အေသအခ်ာစိစစ္ရင္ တုိင္းရင္းသား (၁၃၅)က လူမ်ိဳး (၆၀)ေလာက္ဘဲရွိမယ္။ ပါသင့္လွ်က္ ခ်န္ထားတဲ့ ေဂၚရခါး၊ ပန္းေသး၊ ပသီ(ျမန္မာမြတ္စလင္)၊ ရုိဟင္ဂ်ာ၊ ပသွ်ဴး(မေလး)၊ ေျမဒူး စသည္တုိ႔ကုိ ေပါင္းထဲ့ရင္ (၇၀)ေတာင္ ျပည့္မယ္ မထင္ပါ။

တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ ရပုိင္ခြင့္ျပသနာေတြကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔ ပထမေျခလွမ္းအျဖစ္ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရ အခုကိုင္စဲြက်င့္သုံးေနတဲ့ တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ ပယ္ဖ်က္ျခင္း အာဏာကုိ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ကုိ ခ်က္ခ်င္းလႊဲအပ္သင့္ပါတယ္။ ဒီအာဏာမ်ိဳးကုိ အစုိးရထက္ လႊတ္ေတာ္ကသာ ကုိင္တြယ္က်င့္သုံးသင့္တယ္။

ေနာက္တဆင့္အေနနဲ႔ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရက ပါတီစဲြ မရွိဘဲ၊ သမုိင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ တုိင္းျပည္တည္ျငိမ္၊ တိုးတက္ေရးကုိ အာရုံထားျပီး ဒီမုိကေရစီႏွင့္ ကုိယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္ကုိ လက္ေတြ႔က်က် ေပါင္းစပ္ႏုိင္တဲ့ တုိင္းရင္းသားေရးရာ ညီလာခံတစ္ရပ္ကုိ စနစ္တက် အလွ်င္အျမန္ က်င္းပေပးျခင္းျဖင့္ လမ္းေၾကာင္းမွန္ေပၚ တက္သင့္တယ္။

ဒီလိုညီလာခံမ်ိဳးကုိ အဆင့္ႏွစ္ဆင့္ခဲြျပီး ျဖတ္သန္းဖုိ႔ ျပင္ဆင္ထားသင့္တယ္။ ကာလရွည္ၾကာ အဖိႏွိပ္ခံေနရတဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ့ မိမိကုိယ္ကုိ တန္ဖိုးျပန္ျမွင့္လုိမႈေတြ (Identity Protection or Reassertion)ႏွင့္ မိမိကုိယ္ကုိ လုံျခံဳမႈ၊ ကုိယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္ေတြ (Security and Self-determination)ကုိ အဆင့္တစ္ခုထားရွိ ျဖတ္သန္းေရးက ပထမအဆင့္ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ ပထမအဆင့္ကုိ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရက အေမွ်ာ္အျမင္ႀကီးမႈ၊ သေဘာထားႀကီးမႈ၊ သတၱိရွိမႈျဖင့္သာ ျဖတ္သန္းႏုိင္မယ္။ ႏုိ႔မဟုတ္ရင္ တုိင္းျပည္က ဒုံရင္းျပန္ျဖစ္သြားမယ္။ ဘယ္အဆင့္ေတြႏွင့္ ဘယ္လုိျဖတ္ေက်ာ္ရမယ္ဆုိတဲ့ အေသးစိပ္ကုိ တစ္ဖဲြ႔ေကာင္း၊ တစ္ဦးတစ္ေကာင္း မည္သူမွ် စြမ္းေဆာင္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူး။ တုိင္းရင္းသားမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရးအင္အားစုမ်ား၊ တပ္မေတာ္အားလုံး တန္းတူရည္တူ ပါဝင္ေဆြးေႏြး ဆုံးျဖတ္ၾကရမွာျဖစ္တယ္။

ပထမအဆင့္ကုိ ကာလတစ္ခုျဖတ္ေက်ာ္ေနစဥ္ လုံျခံဳမႈေတြ၊ စိတ္ခ်မႈေတြ၊ ယုံၾကည္မႈေတြ ရရွိလာေအာင္ အားလုံးဝုိင္း ၿကုိးစားၾကရမယ္။ တရားဥပေဒကလည္း စုိးမုိးလာမယ္ဆုိရင္ တုိင္းရင္းသားအခြင့္အေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံသားအခြင့္အေရးႏွစ္ခု တူညီတဲ့ ကာလတစ္ခုကုိ ေရာက္လာမွသာ ျခံစည္းရုိး ခတ္ထားတာေတြ၊ တံခါးတပ္ထားတာေတြ၊ သံသယေၾကာင့္ ဖန္တီးထားတဲ့ အတားအဆီးေတြကုိ အားလုံးသေဘာတူ ဖယ္ထုတ္ႏုိင္မွာ ျဖစ္တယ္။

တစ္ကယ္ေတာ့ တုိင္းျပည္တျပည္မွာ တုိင္းရင္းသား (၁၄၄)မ်ိဳးျဖစ္ျဖစ္၊ (၁၃၅)မ်ိဳးျဖစ္ျဖစ္၊ (၁၀၁)မ်ိဳးျဖစ္ျဖစ္က အေရးမႀကီးပါဘူး။ အေရးႀကီးတာက တုိင္းရင္းသား၊ ႏုိင္ငံသားအခ်င္းခ်င္း ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ မရွိၾကဖုိ႔ျဖစ္တယ္။

တုိင္းျပည္တျပည္မွာ အဆင့္ႏွိမ့္ခံထားရတဲ့ ႀကီးမားေသာ လူအုပ္စုႀကီးတစ္စု တည္ရွိေနျခင္းကုိ ခြင့္ျပဳထားျခင္းကုိက တရားမွ်တမႈ၊ လြတ္လပ္မႈအတြက္ စိန္ေခၚမႈႀကီးျဖစ္ေနပါျပီ။ အဖိႏွိပ္ခံရသူေတြက ဖိႏွိပ္မႈမွ လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ၿကုိးစားၾကမယ္။ ဖိႏွိပ္သူေတြက ဖိႏွိပ္ေရးယႏၱရား ရွင္သန္ေနေအာင္ ေမာင္းႏွင္ေနၾကမယ္ ဆုိကတည္းက တုိင္းျပည္ရဲ့ အရင္းအျမစ္ေတြ၊ အခ်ိန္ေတြကုိ ျဖံဳးတီးရာလည္း က်ေနတယ္။ တုိင္းျပည္ မတည္ျငိမ္ေအာင္ တမင္ဖန္တီးထားသလုိလည္း ျဖစ္တယ္။ တဖန္ အႏွိမ္ခံထားရသူေတြက သဘာဝအရ ပုိၿကုိးစားဖုိ႔လုိလို႔ ပုိၿကုိးစားၾကေတာ့ ပုိေတာ္လာၾကတယ္။ အလိုအေလွ်ာက္ အေပၚစီးရေနသူေတြက အခြင့္ထူးခံျဖစ္လာျပီး ၿကုိးစားမႈ ေလွ်ာ့လွ်ဲလာမယ္ဆုိရင္ ပုိည့ံလာၾကမယ္။ က်ေနာ္တုိ႔လုိ ဖူးသစ္စ ႏုိင္ငံတစ္ခုရဲ့ ႏုိင္ငံသားေတြအတြက္ ဘယ္လုိမွ မေကာင္းႏုိင္တဲ့ ေရခံေျမခံေတြလည္းျဖစ္တယ္။

လူဦးေရ ထူထပ္တဲ့ ႏုိင္ငံႀကီးေတြၾကား ညွပ္ေနတဲ့ ျမန္မာျပည္ရဲ့ လုံျခံဳေရးက အေရးႀကီးတယ္ဆုိတာနဲ႔ ႏုိင္ငံျခားသားေတြကုိ အလြယ္တကူ ႏိုင္ငံသား မေပးသင့္ဘူး ဆုိတာကုိ ေထာက္ခံပါတယ္။ နယ္စပ္လုံျခံဳေရးကုိ တင္းၾကပ္ထားရပါမယ္။ သို႔ေသာ္ ဒါေၾကာင့္ တရားဝင္ရွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြကုိ မတရား ဖိႏွိပ္တာက ဘာမွ မဆုိင္ပါဘူး။

ရုိဟင္ဂ်ာေတြ ျမန္မာျပည္က အခြင့္သင့္တုိင္း ခုိးထြက္ေနလုိ႔ ရုိဟင္ဂ်ာ ေလွစီးဒုကၡသည္(Boat People) ျပသနာက ေဒသဆုိင္ရာ ျပသနာ(Regional Issue)မက ၾသစေတလ်အထိေတာင္ ရုိက္ခတ္ေနလုိ႔ ကမၻာ့ျပသနာ ျဖစ္ေနတာလည္း ၾကာပါျပီ။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ လူဝင္မႈဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီတုိ႔က ခုိးဝင္လာသူဆုိတာ မရွိသေလာက္ ျဖစ္ပါတယ္လုိ႔ လူသိရွင္ၾကား ေျပာၾကားခဲ့ေသာ္လည္း ခုိးဝင္ ဘဂၤါလီဆုိျပီး က်ားက်ား မီးယပ္ မလုပ္ေကာင္းပါဘူး။ ဆင္ျခင္သင့္ျပီ။

သမၼတရုံးညြန္ၾကားေရးမွဴး ဗုိလ္မွဴးေဇာ္ေဌးက ဘဂၤါလီ အၾကမ္းဖက္ လက္နက္ကုိင္ေတြ က်ဴးေက်ာ္လာလုိ႔ ကာကြယ္ရမယ္ ဆုိပါတယ္။ နယ္စပ္ေရးရာ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဒုဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းေဌးက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ဘယ္လက္နက္ကုိင္မွ မဝင္လာဘူးဆုိခဲ့တဲ့ သာဓကကုိလည္း သခၤန္းစာ ယူဖုိ႔လုိပါတယ္။

၂၁ရာစုလုိ ေခတ္မ်ိဳးမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ရဲ့ ဒုတိယ လူဦးေရအမ်ားဆုံးျဖစ္တဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကို အဆင့္နိမ့္ထားျပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ လုံျခံဳေရး၊ တုိးတက္ေအး၊ ေအးခ်မ္းေရးကုိ လုံးဝ မေဖၚေဆာင္ႏုိင္ဘူးဆုိတာေလာက္ကုိ ရခုိင္အမ်ိဳးသားေတြ ျမင္သင့္ျပီ။ တုိင္းရင္းသားျပသနာကုိ ေနာက္မွာခဏထားျပီး ႏုိင္ငံသားခ်င္း တန္းတူထား မဆက္ဆံႏုိင္ရင္ အေျဖ မရွိပါဘူး။

နိဂုံးခ်ဳပ္အေနႏွင့္ ဘာသာေရးကို အေျခခံျပီး လူမ်ိဳးေရးတရား လုပ္ေနတာမ်ိဳးကုိ ခ်က္ခ်င္း ရပ္ပစ္ဖုိ႔ ေတာင္းဆုိပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ ဝန္မင္းဦးခင္ရီ ကုိယ္တုိင္က အင္မတန္လုိက္ဖက္တဲ့ ပုံစံ(Perfect Candidate) ျဖစ္ေနလို႔ ဥပမာေဆာင္ခ်င္ပါတယ္။ နားနဲ႔ မနာ၊ ဖဝါးနဲ႔ နာပါ ဝန္မင္း။

နာမည္ကုိက ဦးစန္းယု၊ ဦးရႈေမာင္ကဲ့သုိ႔ အမည္မ်ိဳးရွိေသာ ဦးခင္ရီမွာ ကုလားကဲ့သုိ႔ေသာ မဲေမွာင္ေသာ အသားအေရႏွင့္ တရုပ္ကဲ့သုိ႔ေသာ ဗန္ဒါေစ့ မ်က္လုံးရွိပါတယ္။ တစ္ကယ္လုိ႔ ဦးခင္ရီသာ အစၥလာမ္ဘာသာ ကုိးကြယ္ရင္ ဦးခင္ရီရဲ့ ဘုိးေဘးေတြက ျမန္မာျပည္မွာ ၁၈၂၃ခုႏွစ္ မတုိင္မီကတည္းက ေနထုိင္ခဲ့ေၾကာင္း အေထာက္အထား ျပရမွာျဖစ္တယ္။ သန္း(၆၀)ေသာ ျမန္မာျပည္သူေတြ ဘယ္သူမွ သက္ေသမထူႏုိင္တာကုိ ျမန္မာမြတ္စလင္ေတြကုိမွ ကြက္ျပီး မရွက္မေၾကာက္ သက္ေသထူခုိင္းတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဦးခင္ရီလည္း သက္ေသထူႏုိင္မယ္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါဆုိ ဦးခင္ရီဟာ ဘဂၤါလီ+တရုပ္+ျမန္မာလူမ်ိဳး ျဖစ္သြားျပီး ဝန္ႀကီးရာထူးလည္း ျပဳတ္၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္လည္း ဘယ္ေတာ့မွ မျဖစ္ေတာ့ဘဲ၊ ေနရာတကာမွာ လူတကာ အထင္ေသးခံ၊ အေစာ္ကားခံေနရမွာကုိ ျမင္ေယာင္မိပါရဲ့။ ျမန္မာျပည္က အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြ ခံစားေနရတဲ့ ေန႔တဓူဝ ဒုကၡေတြကို ကိုယ္ခ်င္းစာႏုိင္ဖုိ႔ ခဏေလာက္ျဖစ္ျဖစ္၊ စိတ္ကူးထဲမွာဘဲျဖစ္ျဖစ္ မြတ္စလင္ျဖစ္ၾကည့္ပါလား ဝန္မင္းရယ္။

Credit: Aung Tin

တရုတ္အနြယ္ခ်င္းတူတာေတာင္မွ ....
တစ္ခါတစ္ေလလည္း အေတာ္ရယ္စရာေကာင္းတယ္။ တရုတ္နြယ္ဖြားထဲက ကုိးကန္႔ circle ထဲမွာေနတဲ႔ ဟန္တရုတ္ေတြႀကေတာ႔ ေနရာ အရပ္ေဒသနံမည္ကုိ အမည္သညွာအစြဲၿပဳၿပီး ကုိးကန္႔တုိင္းရင္းသားတဲ႔၊ ဂဇက္တက္ဝင္ ပန္းေသးႀကေတာ႔ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ၿဖစ္ေတာ႔ နုိင္ငံၿခားသားတဲ႔ဗ်ာ။

ဦးေလAung Tin ရဲ႕ "တုိင္းရင္းသားေတြကုိ ဖုတ္စား၊ ျပဳတ္စား၊ သုတ္စားၾကသူမ်ား" ကုိဖတ္ၿပီး ကြၽန္ေတာ္စုထားတဲ႔ ၁၉၀၁ ခုနစ္ထုတ္ အထက္ဗမာၿပည္နဲ႔ ရွမ္းၿပည္ ေဂဇက္တီးယားထဲက ကုိးကန္႔တရုတ္ရြာမွတ္တမ္းေလး တင္ေပးလုိက္တယ္ဗ်ာ။ ႀကဳံသြားလုိ႕ ဗဟုသုတလဲရတာေပါ႔ ၿဗိတီ ေဂဇက္တီးယားရဲ႕ မွတ္တမ္းလဲဘာဆုိတာ ေတြ႕ရတာေပါ႔။

Gazetteer of Upper Burma and the Shan states ကုိေဒါင္းလုပ္ဆြဲခ်င္ရင္ ဒီမွာဆြဲပါခင္ဗ်ာ။
http://archive.org/details/gazetteerupperb02hardgoog

Credit: Maung Khin