အလှူမင်္ဂလာပွဲလမ်းသဘင်တွေမှာ တွေ့နေရတဲ့ ဦးရွှေရိုးအကကို တီထွင်သူ

ယေန႔ အလွဴမဂၤလာပြဲလမ္းသဘင္ေတြမွာ ေတြ႔ေနရတဲ့ ဦးေရႊ႐ိုးအကကို တီထြင္သူဟာ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္မြတ္စလင္မ္ႀကီးတစ္ေယာက္ပါ။
တိုင္းရင္းသား အစၥလာမ္သာသနာ၀င္ ဦးေ႐ႊ႐ုိး ေ႐ႊတေလး ကာတြန္းအႏုပညာ႐ွင္ ဦးဘကေလး ႐ုပ္႐ွင္လူ႐ႊင္ေတာ္ႀကီး ဦးေ႐ႊ႐ုိးဆုိတာ ဟုိလြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း(၈၀)ေက်ာ္ (၁၀၀) အတြင္းက ျမန္မာစာနယ္ဇင္းေတြနဲ႔ ျမန္မာ႐ုပ္႐ွင္ေလာကမွာ လႈပ္႐ွားခဲ့တဲ့ ျမန္မာ(တိုင္းရင္းသားအစၥလာမ္သာသနာ၀င္) အႏုပညာသည္ႀကီးျဖစ္ပါတယ္။

ဦးဘကေလးကုိ အလယ္တန္းျပဆရာ ဦးဘုိးသင္းနဲ႔ ေဒၚသဲမႈန္တုိ႔က ပုသိမ္ၿမိဳ႕ ေထာင္ကုန္းရပ္ အရက္ဖုိလမ္း အိမ္ အမွတ္(၃)တြင္ ၁၈၉၃-ခုႏွစ္မွာ ေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္။ ငယ္စဥ္ ကတည္းက ဥာဏ္ထက္ျမက္ၿပီး ေပ်ာ္စရာ ရီစရာလုပ္တတ္၊ တယ္။ ပုံဆြဲ၀ါသနာပါခဲ့ပါတယ္။ (၁၆)ႏွစ္မျပည့္ခင္ အဂၤလိပ္ ျမန္မာ (၂)ဘာသာသင္ပုသိမ္ အထက္တန္းေက်ာင္းက (၁၀)တန္း ကုိ အဂၤလိပ္စာနဲ႔ ဂဏန္းသခၤ်ာမွာ ဂုဏ္ထူးနဲ႔ ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါ တယ္။ သူတုိ႔ေခတ္က ေကာလိပ္တက္ဖုိ႔ Scholarshipရေပမယ့္ အသက္မျပည့္လုိ႔ တစ္ႏွစ္ေစာင့္ေနရပါတယ္။  ေကာလိပ္ေရာက္ေတာ့ ဥပစာတန္းေအာင္ၿပီး ဘီေအေရာက္တဲ့ အခါ စာက်က္တာထက္ အ႐ုပ္ဆြဲေနတာကမ်ားတာေၾကာင့္ စာေမးပြဲလဲက Scholarshipလည္း ျပဳတ္ခဲ့ရပါတယ္။ ၿမိဳ႕အုပ္ျဖစ္ခ်င္တဲ့ ေကာလိပ္ေက်ာင္းသားအိပ္မက္ဆုိတဲ့ သူ႔ရဲ႔ ပထမဆုံးကာတြန္းကုိ ၁၉၁၅-ခုႏွစ္ထုတ္တဲ့ ေကာလိပ္မဂၢဇင္း မွာပါၿပီး အဲဒီမဂၢဇင္းအဖုံးကုိလည္း သူပဲဆြဲေပးခဲ့တယ္။ သူေကာလိပ္ တက္ေနစဥ္ ပုသိမ္မွာ ပလိပ္ေရာဂါအႀကီးအက်ယ္ ျဖစ္တဲ့ႏွစ္ သူ႔ဖခင္ဟာ ပလိပ္ေရာဂါျဖစ္လုိ႔ ကြယ္လြန္ခဲ့ရတယ္။ ဦးဘကေလးမွာ အစ္ကုိဦးဘႀကီး တစ္ေယာက္ပဲ႐ွိတာေၾကာင့္ အေဖဆုံးေတာ့ အေမကုိ လုပ္ေကြၽးဖုိ႔လုိလာလုိ႔ ေကာလိပ္က ထြက္ၿပီး ေက်ာင္းဆရာ၀င္လုပ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအလုပ္မွာ မၿမဲပါဘူး။ ကုိလုိနီေခတ္ဆုိေတာ့ ဘုရားမထူးခ်င္တာနဲ႔ အစုိးရ လခစားဘ၀ကုိစြန္႔ခဲ့ပါတယ္။

ဦးဘကေလး ကာတြန္းေတြ ဟာ ႏိုင္ငံေရးကာတြန္း၊ လူမႈေရး စီးပြားေရးကာတြန္း၊ ေၾကာ္ျငာ ကာတြန္းဆုိၿပီး အၾကမ္းအားျဖင့္ (၃)မ်ဳိး (၃)စား ေတြ႕႐ွိရပါ တယ္။ ဦးဘကေလးဟာ ကာတြန္း ဆရာႀကီးအျပင္ ႐ုပ္႐ွင္ နယ္မွာလဲ (၁၀)ႏွစ္ေက်ာ္ က်င္လည္က်က္စားၿပီး ႐ုပ္႐ွင္ဆိုင္ရာ သဘင္မႈအႏုပညာမွာ တီထြင္ဖန္တီးမႈေတြ အမ်ားႀကီးျပဳလုပ္ သြားခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စာနယ္ဇင္းေတြ စတင္ေပၚေပါက္လာတာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္တည္း ကာတြန္းဆုိတဲ့ အႏုပညာတစ္ရပ္လဲ ျမန္မာ စာနယ္ဇင္းေလာကထဲမွာ ေပါက္ဖြားလာပါတယ္။

ကာတြန္းကုိ ျမန္မာစာေပ ေလာကအတြင္းေရာက္ေအာင္ ဦးဘကေလးက သြတ္သြင္းလာျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ကာတြန္းကုိ ေ႐ႊတေလးအမည္ခံ ဦးဘကေလးက ၁၉၁၅-ခုႏွစ္မွာ စတင္ေမြးထုတ္ခဲ့ပါတယ္။

၁၉၂၀-ခုႏွစ္မွာ ႐ုပ္႐ွင္ဆုိတဲ့အႏုပညာတစ္ရပ္ ျမန္မာ ျပည္မွာ ေပါက္ဖြားလာတဲ့အခါမွာလည္း ဦးေ႐ႊ႐ုိးႀကီးဆုိတဲ့ ႐ုပ္႐ွင္လူ႐ႊင္ေတာ္မင္းသားအျဖစ္နဲ႔ ျမန္မာ႐ုပ္႐ွင္ၾကည့္ ပရိသတ္ရဲ႕ အသည္းစြဲျဖစ္ခဲ့ျပန္ပါတယ္။

ဦးေ႐ႊ႐ုိးႀကီးကုိ စတင္ဖန္တီးခဲ့တာလည္း ဦးကေလးပဲျဖစ္ပါတယ္။

ဦးဘကေလးဟာ ၁၉၁၅-ခုႏွစ္ကစၿပီး ၁၉၃၉-ခုႏွစ္ အထိ ႏွစ္ေပါင္း(၂၀)ေက်ာ္ ကာလအတြင္း ျမန္မာ့ လူမႈေရး၊ ႏိုင္ငံေရး ေတြကုိ ကာတြန္းေတြနဲ႔ မွတ္တမ္းတင္ သြားသလုိ၊ ဦးေ႐ႊ႐ုိး ဆုိတဲ့ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ေနေသခဲ အဘုိးႀကီး တစ္ေယာက္ကုိလည္း ျမန္မာ႐ုပ္႐ွင္နဲ႔  သဘင္ေလာကထဲမွာ ဖန္ဆင္းထားခဲ့ပါတယ္။

ဦးဘကေလးရဲ႕ႀကိဳးပမ္းမႈေတြက သူ႔တစ္သက္မွာ ေအာင္ျမင္ၿပီး၊ ကာတြန္းဘက္မွာလဲ ဘႀကီးေမတၱာတုံး၊ ေ႐ႊတေလး၊ ဘကေလးဆုိတဲ့ နာမည္(၂)မ်ဳိး(၃)မ်ဳိးနဲ႔ ေက်ာ္ ၾကားခဲ့သလုိ၊ ႐ုပ္႐ွင္မွာလဲ ဦးေ႐ႊ႐ုိးဆုိၿပီး ဟုိးေလးတေက်ာ္ ေက်ာ္ၾကားခဲ့တယ္။ အႏုပညာရည္အေနနဲ႔ သူလႈပ္႐ွား ႀကိဳးစား ႐ုန္းကန္သြားခဲ့တဲ့ကာလအတြင္းက တီထြင္ဆန္းသစ္ မႈေတြဟာ အင္မတန္မ်ားျပားေျပာင္ေျမာက္ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ မတိမ္ျမဳပ္ မေပ်ာက္ပ်က္စေကာင္းပါဘူး။ ကာတြန္း ေပၚစက ျမန္မာ စာဖတ္ပရိသတ္ဟာ ကာတြန္းကုိ မၾကည့္တတ္ၾကပါဘူး။ ကာတြန္းဆုိတာ အစြမ္းသတၱိႀကီးတယ္။ ကာတြန္း တစ္ကြက္က ထိစရာျမင္စရာ႐ွိလဲ ႐ွင္း႐ွင္းထိျမင္ရတယ္ဆုိေတာ့ ျမန္မာ့ ပန္းခ်ီနဲ႔ စာေပေလာကထဲကုိ ဦးဘကေလးရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ မႈေၾကာင့္ ၂၀-ရာစု ႏွစ္အစပိုင္းကတည္းကုိ ကာတြန္းပညာ ေရာက္႐ွိလာခဲ့ပါတယ္။

ဦးဘကေလးရဲ႕ကာတြန္းဟာ Caricature လုိ႔ေခၚတဲ့ ႐ုပ္ေျပာင္ပုံတူေကာင္းတယ္၊ စာလုံးေတြအား႐ွိတယ္၊ သူ႔ဟာသက အရည္႐ႊမ္းေနတဲ့ဟာသမ်ဳိး၊ စိတ္ကူး စိတ္သန္းလည္း ေကာင္းပါ တယ္။ Caricature လုိ႔ေခၚတဲ့ ႐ုပ္ေျပာင္ ပုံတူေကာင္းတာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေပၚဘူးတဲ့ ကာတြန္းဆရာေတြ ဦးဘကေလးကုိ လိုက္မမွီဘူးလုိ႔ေျပာခဲ့ၾကပါတယ္။ ဦးဘကေလး က ႐ုပ္ေျပာင္ပုံတူမွာေကာင္း႐ုံမက၊ လွ်ပ္တျပက္အတြင္း ဆြဲ ႏိုင္စြမ္းေလာက္ေအာင္လဲျမန္တဲ့သူတစ္ေယာက္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ သူကအပ်င္းေျပ သူ႔လက္စြမ္းျပ ေရးဆြဲတာမ်ဳိးလုပ္တာေတြလဲ အႀကိမ္ႀကိမ္႐ွိခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ေခတ္မွာ သူ႔ပညာသာမက လူကုိ အျပင္မွာျမင္ဖူးခ်င္တဲ့လူေတြကလည္းအမ်ားႀကီးပါ။ ဒါေၾကာင့္ပဲ ၿမိဳ႕မေက်ာင္းက ရံပုံေငြ႐ွာတဲ့ပြဲမွာ ဦးဘကေလးကုိယ္တိုင္ ထြက္ၿပီး ဇာတ္ခုံေပၚမွာ ကာတြန္းဆြဲျပတဲ့ အစီအစဥ္ကုိလည္း ပြဲစီစဥ္သူေတြက ပါေအာင္ႀကိဳးစားခဲ့ၾကတယ္။ ဦးဘကေလးက ျမန္မာစာကုိ စာဆန္တာ သိပ္ႀကိဳက္ပုံမရဘူး။ သူကာတြန္းဆုိတဲ့ အခါ နစ္အျပားႀကီးကိုင္ၿပီး အားနဲ႔မာန္နဲ႔ ေတာင့္ေတာင့္ တင္းတင္းေရးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဦးဘကေလးစာလုံးက မလွ ေပမယ့္ အား႐ွိတယ္။ ဦးဘကေလးက ျမန္မာစာလုံးပုံစံသစ္ ကုိလဲထြင္ေရးပါတယ္။

ဦးဘကေလးလက္ရာမ်ား ေကာင္းမွန္းသိေတာ့ မဂၢဇင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက သူတုိ႔ကုိယ္ပိုင္ ကာတြန္းဆရာအျဖစ္နဲ႔ လုပ္ဖုိ႔ကမ္းလွမ္းၾကတယ္။ ဦးဘကေလးက အခ်ဳပ္အျခယ္႐ွိမွာ စုိးလုိ႔ လခစားမလုပ္ခဲ့ပါဘူး။ ဦးဘကေလးရဲ႕ကာတြန္းကုိ အမ်ားဆုံး အသုံးျပဳတဲ့ အဂၤလိပ္သတင္းစာကေတာ့ ရန္ကုန္ Time သတင္းစာပါ။ Time အယ္ဒီတာေတြက ဦးဘကေလးကုိ Geniousတကယ့္ပါရမီ႐ွင္လုိ႔ ျမင္ၾကပါတယ္။

ဦးဘကေလးက အဂၤလိပ္စာကုိ ျမန္မာစာထက္ ႏိုင္နင္း တတ္ကြၽမ္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ႔ကုိယ္ပိုင္ကုမၸဏီက ႐ုိက္ထုတ္တဲ့ အသံတိတ္ေခတ္က ဇာတ္ကားေတြမွာ စာတန္းကုိ ျမန္မာလုိေရာ အဂၤလိပ္လုိပါ သူကုိယ္တိုင္ေရးၿပီး စာတန္းထုိး ပါတယ္။ အဂၤလိပ္စာတန္းလဲထုိးျပမယ္လုိ႔ ႐ုပ္႐ွင္ေၾကာ္ျငာမွာ တစ္ခါတည္းထည့္ပါတယ္။ သူ႔႐ုပ္႐ွင္ၾကည့္တဲ့ ပရိသတ္က ျမန္မာပရိသတ္တင္မက တ႐ုတ္၊ အဂၤလိပ္နဲ႔ အျခားအစုံ႐ွိေနၿပီး ရန္ကုန္ Time သတင္းစာကဆုိရင္ သူ႔ကားလာၾကည့္ၿပီး ေ၀ဖန္ခ်က္မ်ား ေကာင္းေကာင္းေရးေပးခဲ့ပါတယ္။ ဦးဘကေလး ဟာ သူ႔႐ုပ္႐ွင္ေၾကာ္ျငာမ်ားမွာ သူ႔ကာတြန္းမ်ားနဲ႔ေၾကာ္ျငာ ပါတယ္။ အဲဒီေခတ္က အဲဒီလုိလုပ္တာေတြမ႐ွိခဲ့ပါဘူး။

႐ုပ္႐ွင္တစ္ကားမွာဆုိ (၄)ကုိယ္ခြဲၿပီး ျခားျခားနားနာ သ႐ုပ္ေဆာင္သြားရာမွာ တခ်ဳိ႕က လြယ္တယ္လုိ႔ထင္ႏိုင္ေပမယ့္ လူတိုင္းလက္ဖ်ားခါခဲ့ၾကပါတယ္။ ဦးဘကေလးဟာ သူတုိ႔ေခတ္ က ႐ုပ္ေျပာင္း႐ုပ္လႊဲနဲ႔စမ္းသပ္တာ ေအာင္ျမင္လာေတာ့ အင္မတန္ အားတက္လာတယ္။ သူ႔ကုိယ္သူလဲ ယုံၾကည္မႈ႐ွိလာၿပီး ေနာက္ ကားေတြမွာ အမ်ဳိးမ်ဳိးတုိးတက္တီထြင္လာပါတယ္။

ဦးဘကေလးနဲ႔အတူ တြဲဖက္ၿပီး အလုပ္လုပ္ခဲ့တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြက “ဒီလိုလူ မေမြးေသးဘူး၊ တကယ္ထူးတဲ့ ပါရမီ႐ွင္ပဲ”လုိ႔ ေျပာၾကရတဲ့ အႏုပညာသည္တစ္ေယာက္ပါ။ ဦးဘကေလးဟာ ျမန္မာျပည္မွာ ေပၚေပါက္ခဲ အႏုပညာသည္ ႀကီးျဖစ္ပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ဦးဘကေလးက သူလိုက္စားထားတဲ့ ပညာမွာ ၀ါစာကမာအေပၚယံသေဘာမဟုတ္ပါဘူး။ အႏုပညာ အေနနဲ႔ ေလးေလးနက္နက္ လိုက္စားခဲ့တာပါ။ ဦးဘကေလးမွာ တုိ႔ျမန္မာလူမ်ဳိးလြတ္လပ္ရမယ္၊ ကမၻာ့လူမ်ဳိးႀကီးေတြနဲ႔ ရင္ေဘာင္တန္းႏိုင္ရမယ္။ ကုိလုိနီနယ္ခ်ဲ႕သမားကုိ ျပည္သူ႔အားနဲ႔ တိုက္ပြဲ၀င္ရမယ္ဆုိတဲ့အျမင္ ခိုင္ခိုင္မာမာ႐ွိပါတယ္။ ဒီလုိ တိုက္ပြဲ၀င္ရင္ တစ္ေန႔ေအာင္ပြဲခံမွာဘဲဆုိတာကုိ သူကယုံၾကည္ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ႔လက္ရာေတြက ျပတ္သားေျပာင္ေျမာက္ ေနပါတယ္။

ေရးသူ - ပသီဝိုင္းဝတ္ရည္ျမင့္